Met een stanleymes opereer je niet

Wat gebeurt er als je een kruisschroef met een gewone schroevendraaier probeert in te draaien. Wat denk je? Als je het nu eens met een hamer probeert? Of een openhartoperatie met een stanleymes en een nijptang? Waarom gaat dat niet goed? Waarom gaat de schroef stuk? Heel simpel, het gereedschap is er niet voor gemaakt! Voor zo’n schroef heb je een speciale schroevendraaier nodig.

Hier is geen speld (of schroef) tussen te krijgen. Maar wat te denken over het testen van iemands persoonlijkheid met behulp van een niet wetenschappelijk gevalideerde test? Het is verassend dat wanneer het gaat over onze kwetsbaarheid dat we gebruik maken van instrumenten met een bedenkelijke oorsprong. Op dit moment zijn er eigenlijk maar twee testen geschikt voor het in kaart brengen van iemands persoonlijkheid. Dat zijn de Big-V of de Hexaco. Later in deze reeks zal ik deze nog beschrijven.

Voor nu volstaat het te vertellen dat alle andere aangeboden testen potentieel schadelijk zijn. Een aantal van deze zijn gebaseerd op achterhaalde inzichten. Dat zijn overigens de minst schadelijke. Daarnaast is er een groep die gebaseerd is op bijgeloof, mystiek en ideologie die een tandje erger zijn. Op dit moment dienen ze slechts één enkel nut, nl.: om er geld mee te verdienen. Geld voor de verkoper, geld voor de testontwikkelaar, geld voor de trainer/coach die hem afneemt.  

Maar als dit zo is, hoe komt het dan dat testen zoals de MBTI, Spiral Dynamics, DISC en vele anderen zo populair zijn. Dat heeft met twee dingen te maken: het blootstellingseffect en luiheid. Om te beginnen met de eerste, wanneer je er veel van hoort dan ga je het als waar beschouwen. Als iedereen het doet dan moet het wel goed zijn. Omdat er in de meeste organisaties weinig aandacht voor onze mentale gezondheid is, voelt de deelname aan een training voor persoonlijke ontwikkeling als een warm bad. Mensen komen dan enthousiast terug en vertellen dat aan anderen. Het positieve wordt dan aan de test toegeschreven in plaats van aan het samenzijn. Een prachtig voorbeeld van hoe managers hun eigen falen afkopen met een persoonlijk ontwikkelingstraject door een externe coach.

Het tweede is ernstiger en heeft te maken met dat weinig mensen tijd investeren in het bijhouden van hun vakliteratuur en daardoor blijven hangen in het vertrouwde. Op deze manier brengen ze hun cliënten in gevaar. Een gevaar van deze professionele luiheid is dat men onvoldoende tegenargumenten heeft wanneer een verkoper van persoonlijkheidstesten langs komt. Verkopers zijn goed in wat ze doen, ze verkopen! Of dit nu een nieuwe auto of een persoonlijkheidstest is, maakt voor hen niet uit. Maar een niet op wetenschappelijke consensus gebaseerde persoonlijkheid test doet meer kwaad dan goed.

Hoeveel tijd besteedt de gemiddelde HR functionaris of manager aan het bijhouden van zijn kennis? Het boek van Vermeren, dat de inspiratiebron is voor deze serie blogs, is ruim duizendpagina’s met een kleine lettergrootte, hoeveel tijd denk je dat dit kost om te lezen? Voor deze reeks is het de tweede keer dat ik me erin verdiep. De reden is tweeledig enerzijds om mezelf te blijven ontwikkelen, anderzijds om inspiratie voor mijn blogs op te doen die hopelijk jou weer inspireren.

Deze blog is geïnspireerd op het boek ‘A skeptic’s HR Dictionary’ van Patrick Vermeren.